Podobnie jak ma to miejsce w skrzyni biegów, mechanizm przekładniowy w zwolnicach wymaga stałego smarowania. W tym przypadku jest to specjalny rodzaj oleju przeznaczony do pracy w warunkach wysokiego ciśnienia. Poniżej przedstawiamy garść informacji o olejach przekładniowych do zwolnic.
Olej przekładniowy cechuje się kilkoma ważnymi parametrami, na które należy zwracać uwagę przy wyborze środka smarnego. Należą do nich:
Lepkość cieczy jest miarą tego, jak trudno ulega ona deformacji – w praktyce, im bardziej lepki płyn, tym trudniej się go przelewa. W przypadku olejów jest ona najważniejszą właściwością fizyczną – wpływa na ich właściwości smarne, w tym przede wszystkim na grubość i wytrzymałość powłoki olejowej oraz żywotność i wydajność zwolnicy.
Indeks lepkości (lub w skrócie VI) to empirycznie uzyskana bezjednostkowa wartość, która pozwala mierzyć zmiany lepkości w odniesieniu do temperatury. Im wyższe VI danego oleju, tym bardziej stabilna będzie jego lepkość w szerokim zakresie temperatur.
Stowarzyszenie Inżynierów Motoryzacji (lub SAE od ang. Society of Automotive Engineers) przygotowało klasyfikację olejów, która pozwala w łatwy sposób ocenić grubość tzw. filmu olejowego. Wyróżniono w niej łącznie 14 klas lepkości – 6 dla warunków zimowych (zapisywanych cyfrą przed literą W, np. 10W) i 8 dla letnich (cyfra po W, np. W40).
Podaje się go w formie liczby bez jednostek, na podstawie porównania barwy cieczy ze szklanym wzorcem. Choć na pierwszy rzut oka może się wydawać mało ważny, kolor oleju jest bardzo istotnym wskaźnikiem. Przykładowo, jeśli odbiega od wartości podanej przez producenta, może to świadczyć o problemach z oksydacją lub zanieczyszczeniami w układzie zwolnicy. Poza tym, dzięki kolorowi łatwo można rozpoznać stary olej – będzie on znacznie ciemniejszy od świeżego.
Na podstawie stopni API można łatwo określić, czy dany olej będzie się unosił na wodzie, czy w niej utonie. Jeśli mamy do czynienia z olejem o wartości API powyżej 10, będzie się on unosił, natomiast te o niższej wartości będą tonąć.
Jest to najniższa wartość temperatury, przy której z cieczy odparuje wystarczająca ilość gazu, by mogła się zapalić. Większość olejów przekładniowych nie jest zbyt łatwopalna, ale warto zwrócić uwagę na ten parametr, gdy zamierza się korzystać ze zwolnicy w warunkach wysokotemperaturowych.
Czyli wartość temperatury, przy której olej zaczyna tężeć i staje się trudny w przelewaniu. Im wartość ta jest niższa, tym na większe zimno może być wystawiony olej.
Pod tym terminem kryje się wartość temperatury, przy której olej nie wpływa już do kanału pozostawionego przez przejście koła zębatego. W normalnych warunkach wypełnia on ów kanał od razu po przejściu zębatki.
Najlepszym wyborem będzie oczywiście olej, który poleca producent danej zwolnicy – dzięki temu ma się pewność, że jego parametry są dostosowane do specyfikacji urządzenia. Jeśli już pojawi się konieczność korzystania z zamienników, trzeba upewnić się, że ich parametry pokrywają się z polecanym produktem w możliwie największym stopniu.
Najważniejszą rzeczą, o której trzeba pamiętać, jest to, że zwolnice do koparek i innych maszyn powinny podlegać regularnej konserwacji. Zaniedbanie tych czynności może prowadzić do poważnych awarii i długotrwałych przestojów w pracy maszyny. Chodzi tutaj przede wszystkim o:
Potrzebujesz wymienić zwolnicę w swojej koparce? W ofercie naszego sklepu znajdziesz szeroki wybór wysokiej jakości zamiennych silników jazdy do koparek gąsienicowych popularnych i mniej znanych marek, m.in. Libra, CAT, Hitachi, Kubota, JCB czy IHI.
Minimalną częstotliwość wymiany całego oleju przekładniowego w zwolnicy określa producent maszyny – jest ona zawarta w dokumencie DTR. Trzeba jednak pamiętać, że przy intensywnej eksploatacji będzie się on zużywał szybciej, przez co konieczna może być częstsza wymiana, niż zaleca producent. Przy wymianie zwolnicy należy bezwzględnie sprawdzić poziom oleju przekładniowego.
Zwolnice znajdują szerokie zastosowanie w wielu maszynach budowlanych – najlepszym przykładem są koparki gąsienicowe. Składają się one z dwóch połączonych układów – hydromotoru i przekładni zębatej. Wykorzystanie właściwego oleju przekładniowego pozwoli zachować trwałość i odpowiednie smarowanie łożysk i kół zębatych mechanizmu. Specyfikacja środka smarnego powinna być dostosowana do danej zwolnicy – najlepiej jest stosować ten rekomendowany przez producenta.
