CTL a MTL – jakie są różnice?

Pojazdy z napędem gąsienicowym są powszechnie stosowanymi maszynami budowlanymi oferującymi dużo szersze możliwości od maszyn kołowych, szczególnie na trudnym terenie. Od koparek po ładowarki napęd gąsienicowy maszyn pozwala na swobodne poruszanie się po placu budowy oraz na wykonywanie ciężkich prac, do których takie pojazdy zostały stworzone. Choć na pierwszy rzut oka może wydawać się, że pojazdy o napędzie gąsienicowym, takie jak kompaktowe ładowarki gąsienicowe (CTL), czy miniładowarki gąsienicowe (MTL) niezbyt różnią się od siebie, to jednak są to maszyny o zupełnie innym zastosowaniu i możliwościach. Zasadniczą różnicą obu rodzajów pojazdów jest ich gąsienicowe podwozie. Poniżej postaramy się przybliżyć, na czym polega ta różnica.

Czym jest CTL (compact track loader)

Kompaktowa ładowarka gąsienicowa, w skrócie CTL (z ang. compact track loader) służy do pracy na trudniejszym, bardziej nierównym i miękkim terenie niż np. ładowarka burtowa. Gumowy napęd gąsienicowy pozwala maszynie przemieszczać się po luźnym żwirze, śniegu, piasku, błocie czy nierównym terenie, co sprawia, że jest to maszyna idealna do prac w terenie czy na placu budowy. Pozwalają na unoszenie i transportowanie dużych ciężarów, są więc idealnym rozwiązaniem do ciężkiej pracy przy budowach czy w rolnictwie.

Podwozie maszyn CTL, dzięki napędowi gąsienicowemu pozwala na poruszanie się po nierównym i bardziej grząskim terenie. Napęd jest wzmocniony metalowymi elementami, co sprawia, że podwozie jest sztywniejsze niż w maszynach MTL, a zawieszenie twardsze. Również same gąsienice zyskują dodatkową wytrzymałość dzięki wzmocnieniu przez stalowe liny. Takie wzmocnienia pozwalają zmaksymalizować użyteczność maszyny, minimalizując ograniczenia wagi i ryzyka, że koło zębate czy trzpień napędowy przeskoczą lub będą się ślizgać. Dzięki tym wzmocnieniom maszyny CTL lepiej sprawdzają się w cięższych zadaniach. Nie bez znaczenia będzie również ich zwiększona wytrzymałość, za czym idzie wydłużona żywotność elementów maszyny, co zmniejsza koszty eksploatacji i spowalnia zużycie maszyny.

Zalety CTL

Zaletami kompaktowych ładowarek gąsienicowych CTL w porównaniu do miniładowarek gąsienicowych MTL będzie:

• Większa wytrzymałość: Metalowe wzmocnienia w gumowych gąsienicach maszyn CTL wydłużają ich żywotność oraz zwiększają odporność na uszkodzenia, tak więc są znakomitym rozwiązaniem na trudny teren.
• Pełna moc maszyny: Dzięki większej wytrzymałości napędu gąsienicowego operator maszyny CTL może wykorzystać pełną moc pojazdu, nie ryzykując ślizgania się czy przeskakiwania elementów napędu. Oznacza to, że jest idealna do zastosowania z wysokim momentem obrotowym.
• Dłuższa żywotność napędu: Gumowe gąsienice maszyn CTL mają nawet dwukrotnie dłuższą żywotność niż gąsienice maszyn MTL, dzięki metalowym wzmocnieniom.
• Zastosowanie przy ciężkich zadaniach: Konstrukcja maszyn CTL pozwala im wykonywać zadania ładowarek burtowych tam, gdzie potrzebna jest lepsza trakcja lub zastosowanie ładowarki kołowej spowodowałoby zbyt duże naruszenie nawierzchni.

Wady CTL

Wśród wad maszyn CTL w porównaniu do maszyn MTL należy wymienić:

• Mniejsza trakcja: Kompaktowe ładowarki gąsienicowe mają słabszą przyczepność do podłoża w porównaniu do gąsienic pojazdów MTL, przez co zapewniają słabszą trakcję.
• Zwiększona masa maszyny: Z powodu metalowych wzmocnień podwozia napędu gąsienicowego maszyny CTL mogą ważyć więcej niż miniładowarki gąsienicowe MTL, co może zwiększyć zużycie paliwa oraz utrudnić poruszanie się, szczególnie na miękkich i grząskich powierzchniach.

Czym jest MTL (multi terrain loader)?

Miniładowarka gąsienicowa, w skrócie MTL (z ang. multi terrain loader), jest dla kompaktowych ładowarek gąsienicowych tym, czym one są dla ładowarek burtowych. Maszyny MTL są skonstruowane, by móc pracować na powierzchniach jeszcze miększych i delikatniejszych, jak trawniki czy darń.

Podwozie MTL pozwala na osiągnięcie bardzo niskiego nacisku na podłoże, niższego nawet od maszyn CTL. Jest to możliwe poprzez zastosowanie gumowych gąsienic, równomiernego rozłożenia ciężaru oraz lżejszych elementów napędu, takich jak rolki jezdne pokryte gumą. Ponadto podwozie jest zaprojektowane w taki sposób, że dostosowuje kształt do nawierzchni, co pozwala na utrzymanie lepszego kontaktu z nawierzchnią nawet na bardzo nierównych powierzchniach oraz poprawia zawieszenie maszyny.

Te cechy sprawiają, że maszyny MTL mogą pracować na miękkich i grząskich powierzchniach, nie naruszając ich zbytnio. Ponadto maszyna porusza się szybciej, a pływające podwozie sprawia, że jazda jest bardziej komfortowa.

Zalety MTL

Zaletami miniładowarek gąsienicowych MTL nad kompaktowymi CTL są:

• Lepsza przyczepność: Gąsienice maszyn MTL nie są wzmocnione metalowymi elementami, dzięki czemu są mniej sztywne, co pozwala im dostosowywać się do terenu i przylegać do niego większą powierzchnią. W rezultacie oferują one lepszą przyczepność i trakcję niż maszyny CTL.
• Lżejsze podwozie: Brak metalowych wzmocnień napędu gąsienicowego maszyn MTL znacząco zmniejsza też ich ciężar, co zauważalnie ułatwia poruszanie się po mokrym, błotnistym terenie oraz zapewnia mniejsze naruszenie nawierzchni.
• Wygodniejsza jazda: Pływające zawieszenie uzyskane dzięki dostosowywaniu się napędu gąsienicowego do terenu sprawia, że poruszanie się maszyną MTL jest znacznie bardziej komfortowe niż w przypadku maszyn CTL.

Wady MTL

Wadami maszyn MTL są:

• Większe ryzyko awarii przy cięższej pracy: W napędzie maszyn MTL nie zastosowano dodatkowych metalowych wzmocnień, przez co przy pracy na wysokich obrotach elementy napędu mogą przeskakiwać lub ślizgać się, czy nawet zsunąć się.
• Zwiększony koszt eksploatacji: Konserwacja i dbanie o podwozie MTL wymaga częstszych wymian z powodu szybszego zużywania się elementów. Żywotność podwozia MTL jest średnio o połowę krótsza niż w przypadku podwozia w maszynach CTL.

Podsumowanie

Zarówno ładowarki CTL, jak i MTL mają stosunkowo niski nacisk na podłoże umożliwiający im pracę na miększych i bardziej nierównych powierzchniach niż w przypadku ładowarek burtowych. Główną różnicę pomiędzy maszynami CTL a MTL stanowi ich podwozie. W przypadku maszyn CTL elementy podwozia są wzmocnione metalowymi elementami, które zwiększają nie tylko odporność i żywotność, lecz również sztywność całego podwozia, co umożliwia wykorzystanie pełnej mocy maszyny do przenoszenia cięższych ładunków i pracy w terenie narażającym maszynę na uszkodzenia, jak np. żwir. Maszyna MTL natomiast nadaje się lepiej do pracy na delikatnej powierzchni i do przenoszenia lżejszych ładunków.